Przejdź do zawartości

Abelizaur

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Abelizaur
Abelisaurus
Bonaparte & Novas, 1985
Okres istnienia: późna kreda, 83–80 mln lat temu
83/80
83/80
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

ceratozaury

Nadrodzina

Abelisauroidea

Rodzina

abelizaury

Rodzaj

abelizaur

Gatunki
  • A. comahuensis Bonaparte & Novas, 1985

Abelizaur (Abelisaurus) – rodzaj dinozaura z rodziny abelizaurów żyjącego, w późnej kredzie w Ameryce Południowej (Argentyna). Był dwunożnym mięsożercą, mierzącym prawdopodobnie około 7-9 metrów długości. Wielkość określana jest tylko na podstawie badań nad czaszką, jedyną znaną częścią szkieletu.

Nazwa rodzajowa pochodzi od Roberta Abla, odkrywcę osobnika i dawnego dyrektora Muzeum w Cipolettii (Argentyna), gdzie okaz przebywa. Nazwa znaczy więc "jaszczur Abla" (od greckiego sauros – jaszczur).

Czaszka abelizaura

Opisany został jeden gatunek, A. comahuensis. Jego epitet gatunkowy odnosi się do regionu Comahue w Argentynie, gdzie znaleziono szczątki. Nazwa ta została nadana przez argentyńskich paleontologów Jose Bonaparte i Fernando Novasa w 1985, którzy umieścili zwierzę w nowo stworzonej rodzinie abelizaurów[1].

Klasyfikacja

[edytuj | edytuj kod]

Odkrytych zostało już wiele innych abelizaurów, w tym kompletne szkielety aukazaura, karnotaura i mażungazaura. Niektórzy naukowcy uważają abelizaura za bazalnego przedstawiciela tej grupy, na zewnątrz podrodziny karnotaurów[2][3]. Inni są mniej pewni jego pozycji[4][5]. Abelizaury dzieliły pewne cechy czaszki z karcharodontozaurami, a skoro abelizaur znany jest jedynie z czaszki, przyszłość może pokazać, że był on w rzeczywistości jednym z karcharodontozaurów. Nie uważa się tego jednak za prawdopodobne[6].

Skamieniałości

[edytuj | edytuj kod]

Jedna jedyna znaleziona czaszka abelizaura jest niekompletna, zwłaszcza po prawej stronie. Brakuje większości podniebienia. Mierzy około 85 cm długości. Ponieważ nie występują żadne grzebienie kostne ani rogi, znajdywany u innych abelizaurów, np. u karnotaura, chropowate krawędzie pyska i obszar ponad oczami mogły wspierać pewien rodzaj grzebienia zbudowanego z keratyny, która nie ulega fosylizacji. Poza tym występują duże otwory, redukujące masę czaszki[1].

Rekonstrukcja

Dyskusyjny wiek

[edytuj | edytuj kod]

Abelizaur to jeden z wielu dinozaurów odkrytych w Patagonii. Pierwotnie opisany został jako pochodzący z Formacji Allen, ale kolejne badania doprowadziły do wniosku, że należał on raczej do Formacji Anacleto w prowincji Rio Negro (Argentyna). Jest to formacja geologiczna Ameryki Południowej datowana na wczesny kampan w późnej kredzie, od 83 do 80 milionów lat temu[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Bonaparte, J.F. & Novas, F.E. 1985. [Abelisaurus comahuensis, n.g., n.sp., Carnosauria of the Late Cretaceous of Patagonia.] Ameghiniana. 21: 259-265. [In Spanish]
  2. Tykoski, R.S. & Rowe, T. 2004. Ceratosauria. In: Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmolska, H. (Eds.) The Dinosauria (2nd edition). Berkeley: University of California Press. Pp. 47-70.
  3. Sereno, P.C., Wilson, J.A., & Conrad, J.L. 2004. New dinosaurs link southern landmasses in the Mid-Cretaceous. Proceedings of the Royal Society of London: Biological Sciences 271: 1325-1330
  4. Sampson, S.D., Witmer, L.M., Forster, C.A., Krause, D.A., O'Connor, P.M., Dodson, P., Ravoavy, F. 1998. Predatory dinosaur remains from Madagascar: implications for the Cretaceous biogeography of Gondwana. Science 280: 1048-1051.
  5. Lamanna, M.C., Martinez, R.D., & Smith, J.B. 2002. A definitive abelisaurid theropod dinosaur from the early Late Cretaceous of Patagonia. Journal of Vertebrate Paleontology. 22(1): 58-69.
  6. Novas, F.E. 1997. Abelisauridae. In: Currie, P.J. & Padian, K.P. Encyclopedia of Dinosaurs. San Diego: Academic Press. Pp. 1-2.
  7. Leanza, H.A., Apesteguia, S., Novas, F.E., & de la Fuente, M.S. 2004. Cretaceous terrestrial beds from the Neuquén Basin (Argentina) and their tetrapod assemblages. Cretaceous Research 25(1): 61-87.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]