Przejdź do zawartości

(50000) Quaoar

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(50000) Quaoar
Ilustracja
Zdjęcie Quaoara wraz z jego księżycem
wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a
Odkrywca

Chad Trujillo,
Mike Brown[1]

Data odkrycia

4 czerwca 2002[1]

Numer kolejny

50000

Oznaczenie tymczasowe

2002 LM60

Charakterystyka orbity (2023-09-13)
Przynależność
obiektu

TNO[1], cubewano[2]

Półoś wielka

43,31[1] au

Mimośród

0,0395[1]

Peryhelium

41,60[1] au

Aphelium

45,02[1] au

Okres obiegu
wokół Słońca

285,1[1] lat

Inklinacja

7,99[1]°

Charakterystyka fizyczna
Średnica

ok. 1070[2] km
890 ± 70[3] km

Masa

1,4±0,21 × 1021[a][4] kg

Średnia gęstość

2,2 ± 0,4[a][4] g/cm3

Okres obrotu

ok. 8,84[1][4] h

Albedo

0,127 ± 0,010[a][4]

Jasność absolutna

ok. 2,42[1]m

Satelity naturalne

1 – Weywot[4]

(50000) Quaoar (wym. [kwa-war][5]) – duża planetoida transneptunowa z Pasa Kuipera, obiekt typu cubewano[2]. Okrąża ją księżyc i pierścienie materii.

Odkrycie i nazwa

[edytuj | edytuj kod]

Został odkryty 4 czerwca 2002 w Obserwatorium Palomar przez Michaela Browna i Chada Trujillo[1] przy pomocy Teleskopu Samuela Oschina. Otrzymał najpierw oznaczenie prowizoryczne 2002 LM60.

Nazwa pochodzi z kultury Indian ze szczepu Tongva i oznacza pradawne bóstwo stwórcze[1].

Orbita

[edytuj | edytuj kod]
Orbity Quaoara (niebieska) i Plutona (czerwona)
Orbity Quaoara (niebieska) i Plutona (czerwona)

Orbita Quaoara nachylona jest do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 8,0°. Na jeden obieg wokół Słońca potrzebuje ok. 285 lat, krążąc w średniej odległości 43,3 au od niego. Średnia prędkość orbitalna wynosi ok. 4,5 km/s.[potrzebny przypis]

Właściwości fizyczne

[edytuj | edytuj kod]

Quaoar ma średnicę szacowaną na ok. 1070 km[2]. Jego albedo wynosi ok. 0,13, a jasność absolutna to ok. 2,5m. Średnia temperatura na jego powierzchni sięga ok. 43 K.[potrzebny przypis]

Na powierzchni Quaoara stwierdzono za pomocą badań spektroskopowych obecność lodu wodnego. Planetoida ma czerwonawą powierzchnię. Quaoar jest wystarczająco duży, by w przeszłości posiadać atmosferę. Jego wulkany wyrzucają na powierzchnię lodowe błoto, które zamarza[potrzebny przypis]. Jest jednak zbyt mały, by na stałe zatrzymać substancje lotne, jak metan, tlenek węgla czy azot. W kilka miliardów lat utracił atmosferę, z której pozostały jedynie resztki metanu. Pod wpływem promieniowania kosmicznego metan przekształcił się w długie łańcuchy węglowodorów o czerwonym zabarwieniu[potrzebny przypis], co nadało powierzchni czerwonawego zabarwienia.

Księżyc i pierścienie

[edytuj | edytuj kod]
Quaoar, jego pierścienie i Weywot

Quaoar ma jeden znany księżycWeywot. Został odkryty w 2006 roku. Prowizorycznie został oznaczony jako S/2006 (50000) 1[1], nazwę otrzymał w 2009 roku. Nazwa księżyca pochodzi od syna bóstwa Quaoara w wierzeniach ludu Tongva[5]. Średnica księżyca to ok. 81 ± 11 km. Obiega on Quaoara w odległości ok. 13 800 km w czasie ok. 12,26 dni[4].

W 2023 roku odkryto także pierścienie otaczające Quaoara. Zewnętrzny ma promień 4057 ± 6 km i został odkryty w lutym, wewnętrzny o promieniu 2520 ± 20 km opisano w kwietniu[6]. Znajdują się one dalej niż granica Roche’a, co jest nietypowe w przypadku gęstych pierścieni, ale dużo bliżej niż orbita Weywota[7].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Dotyczy całego układu.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n (50000) Quaoar w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.) [dostęp 2023-09-24]
  2. a b c d Wm. Robert Johnston, List of Known Trans-Neptunian Objects [online], Johnston’s Archive, 23 lipca 2023 [dostęp 2023-09-24] (ang.).
  3. Distant EKOs, „The Kuiper Belt Electronic Newsletter”, 69, czerwiec 2010, s. 11.
  4. a b c d e f Wm. Robert Johnston, (50000) Quaoar and Weywot [online], Johnston’s Archive, 21 września 2014 [dostęp 2020-12-21] (ang.).
  5. a b Nick Street, Heavenly bodies and the people of earth: asking the tribe that once owned LA to name a newly discovered moon seemed like the right thing to do. Then things got complicated, „Search”, 4, 19, 2008, s. 34–40.
  6. C.L. Pereira i inni, The two rings of (50000) Quaoar, „Astronomy and Astrophysics”, 2023, DOI10.1051/0004-6361/202346365, arXiv:2304.09237 (ang.).
  7. B.E. Morgado i inni, A dense ring of the trans-Neptunian object Quaoar outside its Roche limit, „Nature”, 614, 2023, s. 239–243, DOI10.1038/s41586-022-05629-6 (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]