Naar inhoud springen

Zhuyin

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Zhuyin
Naam (taalvarianten)
Vereenvoudigd 注音符号
Traditioneel 注音符號
Pinyin Zhùyīn fúhào
Wade-Giles Chu-yin fu-hao
Tongyong pinyin Jhùyin fúhào
Jyutping (Standaardkantonees) zyu3 jam1 fu4 hou6
Zhuyin ㄓㄨˋ 一ㄣˉ ㄈㄨˊ ㄏㄠˋ
Engels Zhuyin
Standaardkantonees Chǔu Yám Fǒe Hóow
Yale (Standaardkantonees) jyu3 yam1 fu4 hou6
Dapenghua Chǐe Yám Fǒe Hǎauw
Meixianhua zhu5 jim1 pu2 hau5
Minnanyu Chù-im hû-hō
Andere benamingen Zhuyin 注音
bopomofo ㄅㄆㄇㄈ

Zhuyin fuhao (ook bopomofo genoemd, naar de eerste vier alfabetletters) is een systeem om Chinees fonetisch weer te geven. Zhuyin wordt vaak in Taiwan en in boeddhistische geschriften gebruikt. Zhuyin werd in 1913 opgesteld door de "Vereniging voor standaardisering van de transcriptie van het Standaardmandarijn" (中国读音统一会). In 1918 werd zhuyin de officiële transcriptie van de Republiek China waarmee Standaardmandarijn werd geschreven. Tegenwoordig wordt het ook gebruikt om verschillende dialecten in de Republiek China (Taiwan) fonetisch weer te geven.

Verticaal gebruik


ㄨˋ




ㄨˊ


ㄠˋ
Horizontaal gebruik
ㄓㄨˋ │ㄣ ㄈㄨˊ ㄏㄠˋ

Zhuyin-alfabet

[bewerken | brontekst bewerken]
Zhuyin Pinyin   Zhuyin Pinyin   Zhuyin Pinyin   Zhuyin Pinyin
Beginletter(s)
B   P   M   F
D   T   N   L
G   K   H      
J   Q   X      
Zh   Ch   Sh   R
Z   C   S      
Eindletter(s)
A   O   E   Ê
Ai   Ei   Ao   Ou
An   En   Ang   Eng
Er   I   U / W   Ü

Het Standaardmandarijn kent vijf tonen, dus ook in het zhuyin.

  • de eerste toon: - (de eerste toon wordt in zhuyin nauwelijks opgeschreven)
  • de tweede toon: ˊ
  • de derde toon: ˇ
  • de vierde toon: ˋ
  • de vijfde toon, oftewel neutrale toon: · (de neutrale toon wordt in het pinyin niet opgeschreven)

Het zhuyin is vaak te zien op Taiwanese computertoetsenborden en mobiele telefoons.

Zhuyin-toetsenbord

Zhuyin op de toetsen van Taiwanese mobiele telefoons. Shēngdiào (聲調) zijn de verschillende tonen in het Standaardmandarijn.

 ㄅㄆㄇㄈ  ㄉㄊㄋㄌ  ㄍㄎㄏ
 ㄐㄑㄒ  ㄓㄔㄕㄖ  ㄗㄘㄙ
 ㄚㄛㄜㄝ  ㄞㄟㄠㄡ  ㄢㄣㄤㄥㄦ
* 聲調  ㄧㄨㄩ

Enkele voorbeelden:

Traditioneel Chinees Zhuyin Pinyin Nederlands
你好 ㄋ一ˇ ㄏㄠˇ nǐ hǎo Hallo
你好嗎? ㄋ一ˇ ㄏㄠˇ ㄇㄚ· nǐ hǎo ma Hoe gaat het met je?
再見 ㄗㄞˋ ㄐ一ㄢˋ zàijiàn Tot ziens
謝謝你 ㄒ一ㄝˋ ㄒ一ㄝ˙ ㄋ一ˇ xièxiè nǐ Bedankt / dank u
我喜歡你 ㄨㄛˇ ㄒ一ˇ ㄏㄨㄢ ㄋ一ˇ wǒ xǐhuan nǐ Ik vind je aardig
我愛你 ㄨㄛˇ ㄞˋ ㄋ一ˇ wǒ ài nǐ Ik houd van je