Pergi ke kandungan

Lembangan saliran

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Contoh lembangan. Garis putus-putus adalah jurang air utama lembangan hidrografi
Animasi lembangan perparitan di Latorița River, Romania.

Lembangan saliran atau dikenali sebagai lembangan perparitan adalah sebuah kawasan tadahan air yang luas sumber daripada air hujan dan peleburan salji atau ais mengalir pada satu titik, biasanya saliran keluar daripada lembangan yang bergabung dengan kawasan berair yang lain, seperti sungai, tasik, takungan, muara, paya, laut atau lautan.

Istilah lain yang digunakan untuk menggambarkan lembangan adalah tadahan air, kawasan tadahan air, lembangan tadahan, kawasan saliran, lembangan sungai dan lembangan air.[1] Di Amerika Utara, kawasan legeh biasanya digunakan untuk bermaksud lembangan (walaupun di negara-negara berbahasa Inggeris yang lain, ia hanya digunakan dalam erti kata asalnya, bermakna legeh saliran.[2]). Lembangan mengalir ke lembangan lain dalam corak hierarki, iaitu lembangan kecil atau sub-perparitan yang menggabungkan ke dalam lembangan saliran yang lebih besar.[3]

Dalam lembangan saliran tertutup air menumpu kepada titik tunggal di dalam lembangan, yang dikenali sebagai sinki, yang mungkin menjadi tasik kekal, tasik kering, atau kawasan di mana takungan air yang hilang di bawah tanah.[4] Lembangan saliran termasuk saluran dan sungai-sungai yang membawa air serta permukaan tanah yang sudah kering kerana air mengalir ke saluran-saluran, dan dipisahkan dari lembangan bersebelahan dengan jurang perparitan.[5]

Lembangan saliran bertindak sebagai corong dengan mengumpulkan semua air di dalam kawasan yang dilindungi oleh lembangan dan menyalurkan ia satu titik tunggal. Setiap lembangan saliran dipisahkan oleh topografis dari lembangan bersebelahan halangan geografi seperti rabung, bukit atau gunung.

Lembanga adalah sama tetapi tidak serupa dengan unit hidrologi. Lembangan bermakna kawasan saliran dapat disalirkan ke dalam sistem perparitan hierarki pelbagai peringkat. Unit hidrologi direka bentuk untuk membolehkan pelbagai teluk, cawangan, atau sinki. Dalam erti kata yang lain, semua lembangan adalah unit hidrologi tetapi tidak semua unit hidrologi adalah lembangan saliran.[4]

Jabatan Pengairan dan Saliran telah menubuhkan laman sesawang untuk Malaysia bagi bertukar-tukar maklumat dan mencari sumber yang diperlukan untuk memulihkan sistem perparitan di negara mereka.

Lembangan saliran utama dunia

[sunting | sunting sumber]
Jurang perparitan utama, menunjukkan lembangan saliran yang mengalir ke laut dan lautan utama di dunia.
Jurang perparitan utama, menunjukkan lembangan saliran yang mengalir ke laut dan lautan utama di dunia.
Lembangan saliran utama lautan dan laut di dunia. Kawasan kelabu adalah lembangan endorheik yang tidak mengalirkan ke laut.

Lembangan Lautan

[sunting | sunting sumber]

Berikut adalah senarai lembangan lautan utama:

Lembangan sungai terbesar

[sunting | sunting sumber]

Lima lembangan sungai terbesar (mengikut kawasan):

==== Lembangan Mississippi
======== Lembah Nil
============ Lembangan Congo
================ Lembangan Sungai Plata
==================== Amazon

Ketiga-tiga sungai yang mengalirkan air yang banyak:

==== Sungai Congo
======== Sungai Ganges
============ Amazon

Nota kaki

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Lambert, David (1998). The Field Guide to Geology. Checkmark Books. m/s. 130–13. ISBN 0-8160-3823-6.
  2. ^ "Recommended Watershed Terminology". watershed.org. Dicapai pada 2011-08-26.
  3. ^ "What is a watershed and why should I care?". university of delaware. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-01-21. Dicapai pada 2008-02-11.
  4. ^ a b "Hydrologic Unit Geography". Virginia Department of Conservation & Recreation. Dicapai pada 21 November 2010.
  5. ^ "drainage basin". www.uwsp.edu. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-09-02. Dicapai pada 2008-02-21.
  • DeBarry,Paul A. (2004). Watersheds: Processes, Assessment and Management. John Wiley & Sons.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]