Menyang kontèn

Betula pendula

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa

{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/Cithakan:Taxonomy/Betula|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}
Birch Pérak
Betula pendula
Silver birch forest, Inari, Finland
Klasifikasi ngèlmiah e
Unrecognized taxon (fix): Betula
Subgénus: Betula subg. Betula
Spésies: B. pendula
Jeneng binomial
Betula pendula
Roth
Distribution map

Betula pendula, kang umum diarani minangka birch pérak, Biry wul, birch putih Éropa,utawa birch putih wétan Asia,[2] minangka spésies wit ing kulawarga Betulaceae, asli ing Eropa lan bagéan ing Asia, sanajan ing sisih kidul Éropa, ditemokaké mung ing papan kang luwih dhuwur. Akéhé kalebu ing Siberia, Tiongkok, lan kidul-wétan Asia ing pagunungan Turki sisih lor, Kaukasus, lan Iran sisih lor. Iki wis dikenal menyang Amérika Lor, Ana manéh minangka birch putih Éropa, lan dianggep invasif ing sawetara negara ing Amérika Sarékat lan bagéan Kanada. Wit kasebut uga bisa ditemokaké ing wilayah kang luwih manéka musim kaya ta Australia.

Birch pérak minangka wit ing musim gugur kang duwé aran umum kanggo kulit kayu putih ing pang kasebut. Pang cilik lan godhong kang bentuké rada ora segitiga kanthi rada nguning musim gugur. Kembang kasebut dadi catkins lan wiji kang ana swiwiné mula bisa nyebar kena angin. Birch pérak ya iku wit kang atos, spésies rintisan, lan sawijiné wit kang pisanan katon ing lemah kang gundhul utawa geni. Akéh spésies manuk lan kéwan ditemokaké ing alas kayu birch, wit kasebut dadi panggonan manéka werna gegremetan. Lan ing ngisoré wit iki rada teles kang diwénéhaké rada lembap, mula nggawé tanduran liyané tuwuh ing sangisoré kanopi. Iki bisa dadi hiasan ing taman, kebon lan digunakaké kanggo prodhuk alas kaya ta kayu nggo dandan, kayu bakar, penyamakan, lan sapu. Manéka bagéan saka wit bisa digunakaké dadi obat tradisional lan kulité uga ngemot triterpen, kang bisa dadi obat.

Taksonomi

[besut | besut sumber]
Wit Birch ing musim gugur
Wit Birch ing musim adhem

Ana telung subspésiés saka wit birch pérak kang bisa ditampa sacara umum:[3]

  1. Betula pendula subsp. pendula - Éropa lan sisih wétan menyang Asia tengah
  2. Betula pendula subsp. mandshurica (Regel) Ashburner lan McAll. - Asia wétan lan Amérika Lor; dikenalaké déning para ahli botani minangka Betula platyphylla.[4]
  3. Betula pendula subsp. szechuanica (C.K.Schneid.) Ashburner & McAll. - Ing China sisih kulon, saka Qinghai lan Gansu nganti Yunnan lan tenggara Xizang, dirawat déning sawetara ahli botani minangka Betula szechuanica.[4]

B. pendula dibédakaké saka B. pubesensens, wit birch Éropa liyané kang umum, amarga ora duwé wulu, pucuk wulu (wulu lan tanpa kutil ing birch duwéné wulu alus), godhongé bentuké kaya endhog, duwéni grigi, lan kulit kang wernané putih kasebar ing godhong-godhongan ing "celah'' ireng kang sumebar (grayer, rada retak, ing ngisor wit birch). Bisa uga dibédakaké sacara sitologi, birch perak diploid (kanthi rong kromosom), déné birch downy yaiku tetraploid (papat set kromosom). Hibrida ing antarané kaloro dikenal, nanging arang banget, lan dadi triploid. Loro iku duwé prabédan ing syarat-syarat habitat, ing birch pérak ditemokaké ana ing lemah garing, wedhi. Yén wit birch kang ana wuluné aku habitaté ana ing lemah teles lan lemah kaya ta lemah lempung lan lemah pit. Birch pérak uga nuntut panas kang luwih akéh ketimbang birch kang ana wuluné kang penting ing bagéan kang adhem ing Éropa. Akéh ncathetan kang nyatakaké Amerika Lor kang nganggep rong spesies kasebut minangka konspiratif (lan nyebabaké kebingungan kanthi gabung karo jeneng alternatif 'white birch', karo jeneng ilmiah B. pendula kanggo spésiés liyané), nanging dianggep spésiés kang beda ing saindenging Éropa.[5]

Saperangan jinis B. pendula ora ditampa manéh, kalebu B. pendula var. carelica, fontqueri, laciniata, lapponica, meridionalis, microlepis, lan parvibracteata, uga Betula pendula f. bircalensis, crispa, lan palmeri. Sinonim liyané kalebu ing ngisor iki:[6]

  • Jeneng Betula alba L. uga diuwalaké saka B. pendula, B. pubescens[7]
  • Betula brachylepis V.N.Vassil.
  • Betula cajanderi f. fruticans Kozhevn.
  • Betula carpatica var. sudetica Rchb.
  • Betula coriacea Pamp.
  • Betula cycoviensis Steud.
  • Betula ellipticifolia V.N.Vassil.
  • Betula etnensis Raf., sometimes spelled B. aetnensis[3]
  • Betula ferganensis V.N.Vassil.
  • Betula fontqueri Rothm.
  • Betula gummifera Bertol.
  • Betula hybrida Blom
  • Betula insularis V.N.Vassil.
  • Betula kossogolica V.N.Vassil.
  • Betula laciniata (Wahlenb.) Rchb.
  • Betula lobulata Kit.
  • Betula ludmilae V.N.Vassil.
  • Betula microlepis I.V.Vassil.
  • Betula mongolica V.N.Vassil.
  • Betula montana V.N.Vassil.
  • Betula oycowiensis Besser, sometimes spelled B. oycoviensis
  • Betula palmata Borkh.
  • Betula parvibracteata Peinado, G.Moreno & A.Velasco
  • Betula platyphylloides V.N.Vassil.
  • Betula pseudopendula V.N.Vassil.
  • Betula szaferi Jent.-Szaf. ex Staszk.
  • Betula talassica Poljakov
  • Betula tiulinae V.N.Vassil.
  • Betula transbaicalensis V.N.Vassil.
  • Betula tristis Dippel
  • Betula verrucosa Ehrh.
  • Betula virgultosa Fr. ex Regel
  • Betula vladimirii V.N.Vassil.

Ekologi

[besut | besut sumber]
Birch sawfly (Craesus septentrionalis) larva kang lagi mangan ing birch pérak, Wales Kulon, Juli 2014

Birch pérak duwé kanopi mbukak kang ngidini cahya lumebu akéh nganti tekan lemah. Iki ngidini macem-macem lumut, suket, lan tanduran kang bakal tuwuh ing ngisor, uga bakal narik kawigatén gegremetan. Tanduran kembang kang asring ditemokaké ing kayu birch kalebu primrose (Primula vulgaris), violet (Viola riviniana), bluebell (Hyacinthoides non-scripta), anemon kayu (Anemone nemorosa), lan sorrel kayu (Oxalis acetosella). Pokok cilik kang tuwuh ing lantai alas kalebu blaeberry (Vaccinium myrtillus) lan cowberry (Vaccinium vitis-idaea). Manuk kang ditemokaké ing alas kayu birch kalebu klafin, pipit wit, warowler, nightingale, robin, woodcock, redpoll, lan woodpecker ijo.[5]

Pang wit birch pérak ngemot gegremetan amarga akéh pang garing. Pang garing iki ana ''witch's brooms'', kang disebabaké jamur Taphrina betulina. Wit-witan lawas asring dipaténi déning Piptoporus betulinus jamur lan pang kang ujug-ujug ana ing lemah. Wit iki biasané tuwuh karo jamur mycorrhizal Amanita muscaria amarga simbisosis mutualisme. Iki diterapaké kanggo lemah asam utawa lemah kang ora subur. Associates mycorrhizal liyané kalebu Leccinum scabrum uga Cantharellus cibarius.[5] Ana manéh mycorrhiza, anané mikrofauna ing lemah mbantu tuwuh wit, amarga nambah mobilisasi gizi.

Kagunan

[besut | besut sumber]
Sepatu kasut tradhisional Finlan ditenun saka kulit kayu birch

Birch pérak digunakaké kanggo obat tradhisional minangka diuretik lan dianggep migunani kanggo perawatan tekanan darah tinggi, kolesterol tinggi, kelemon, asam urat, watu ginjel, nephritis, cystitis, gangguan pencernaan, lan penyakit pernapasan. Kanggo tujuwan kasebut, godogan saka kulit utawa godhongé bisa digunakaké. Sakliyané iku, birch pérak digunakaké kanggo marikaké penyakit, ngilangi rasa nyeri, lan ngobati inflamasi uga infeksi kulit kaya ta ekzema lan psoriasis.[6]

Sisih njaba saka kulit utawa godhong nganti 20% ngemot betulin. Komponen utama ing minyak esensial tunas yaiku α-copaene (~ 10%), germacrene D (~ 15%), lan δ-cadinene (~ 13%). [26] Uga ana ing babakan yaiku bahan-bahan triterpene liyané kanggo anti-radhang, antivirus, lan anti-kanker.[8]

Rujukan

[besut | besut sumber]
  1. Stritch, L., Shaw, K., Roy , S. & Wilson. "Betula pendula". IUCN Red List of Threatened Species. IUCN.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  2. "European white birch tree". Encyclopedia Britannica (ing basa Inggris). Dibukak ing 13 Januari 2020.
  3. a b "The IUCN Red List of Threatened Species". IUCN Red List of Threatened Species. Dibukak ing 13 Januari 2020.
  4. a b International Dendrology Society. (1993). Betula : proceedings of the IDS Betula Symposium, 2-4 October 1992. [London?]: International Dendrology Society. ISBN 0-9504544-5-1. OCLC 29884204.
  5. a b c "Birch tree facts, information and mytholgoy". Trees for Life (ing basa Inggris Karajan Manunggal). Dibukak ing 13 Januari 2020.
  6. a b "Betula pendula Roth". Plants of the World Online. Dibukak ing 13 Januari 2020.
  7. Govaerts, Rafaël (1996). "(1261) Proposal to reject the name Betula alba (Betulaceae)". TAXON (ing basa Inggris). 45 (4): 697–698. doi:10.2307/1224262. ISSN 1996-8175.
  8. E, E. Kovac-Besović; K, Durić; Z, Kalodera; E, Sofić (2009). "Identification and Isolation of Pharmacologically Active Triterpenes in Betuale Cortex, Betula Pendula Roth., Betulaceae". Bosnian journal of basic medical sciences (ing basa Inggris). PMID 19284392. Dibukak ing 13 Januari 2020.