K wobsahej skočić

Kurile

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Satelitowy wobraz Kurilow
Kupy Iturup, Šikotan, Kunašir a Chabomai.

Kurile (rusce Курильские острова/Kurilskije ostrowa; japansce 千島列島 Chishima-rettō, „archipel tysac kupow“) su skupina kupow w sewjernym dźělu Ćicheho oceana a wobmjezuja Ochotske morjo na juhu. Cyłkownje je z někak 40 kupow wobstejacy kupowy rjećaz Kurilow něhdźe 1200 kilometrow dołhi a saha wot južneho kónca połkupy Kamčatki hač ke kupje Hokkaido na juhozapadźe. Wone słušeja do ruskeje oblasće Sachalin a maja někak 18.000 wobydlerjow (2009), zwjetša na hłownej kupje Iturup. Tradicionelnje su Kurile wot ludu Ainu wobsydlene.

Kuriliske kupy su wulkaniskeho pochada a husto wot zemjerženjow potrjechene. Jich mjeno pochadźa z ajnušćiny (kur = „čłowjek, muž“). Hdyž Rusojo je wotkrywachu, wujasnichu sej mjeno přez ruske słowo kuriť, poćahowace so na kurjace wulkany. Wot cyłkownje 68 wulkanow na kupach je 36 aktiwnych.

Jako prěni slědźer ze zapadneje Europy docpě w lěće 1643 nižozemski kapitan Maarten Gerritszoon de Vries Kuriliske kupy. Wot lěta 1875 hač do kónca Druheje swětoweje wójny słušachu kupy do Japanskeje. Dla wobsadźenja kupow přez Sowjetski zwjazk a pozdźišo Rusku nimatej wobaj krajej hač do dźensnišeho žane měrowe zrěčenje. Japanska žada sej přeco hišće wróćbu kupow Iturup (Etorofu 択捉), Šikotan (Shikotan 色丹), Kunašir (Kunashiri 国後) a Chabomai (Habomai 歯舞).

 Commons: Kurile – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
47142
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije