Jump to content

Mga isla nin Bulkan

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Mga isla nin Bulkan
Katutubong pangaran:
火山列島
Kinamumugtakan sa Pasipiko
Heograpiya
KinamumugtakanKadagatan Pasipiko
Tagboan24°46′N 141°18′E / 24.767°N 141.300°E / 24.767; 141.300Tagboan: 24°46′N 141°18′E / 24.767°N 141.300°E / 24.767; 141.300
Kabuuhang mga isla3
Hiwas32.55 km2 (12.57 sq mi)
Administrasyon
Hapon
PrepekturaTokyo
Pang-irarom na prepekturaPang-irarom na prepektura kan Ogasawara
DolohanOgasawara
Demograpiko
Populasyon380 (Enero 2008)
Kita Iwo Jima
Iwo Jima
Minami Iwo Jima
Nishinoshima

An Mga isla nin Bulkan (火山列島, Kazan Rettō) o Mga isla nin Iwo (硫黄列島, Iō-rettō) iyo an pugro kan tolong pinamamayuhan na isla kan Hapon sa Mikronesya. Nakahigda sinda sa habagatan kan Mga isla nin Ogasawara asin nababali sa banwaan nin Ogasawara, Tokyo, Tokyo Metropolis, Hapon.[1][2] An mga isla, gabos aktibo na bulkan na yaon sa ibabaw kan Arko nin Izu–Bonin–Mariana na minaabot sa habagatan sagkod sa Marianas. Igwa ining hiwas na 32.55 square kilometres (12.57 sq mi), asin nin populasyon na 380. Mahihiling an isla nin Iwo Jima sa mga isla nin Bulkan, 1,240 kilometres (670 nmi; 771 mi) sa habagatan-subangan kan Miyazaki.[3]

An mga isla nin Bulkan iyo an:

  • Kita Iwo Jima (北硫黄島, Kita-Iō-jima / Kita-Iō-tō, literally Amihanan na Isla nin Asupre), 5.57 square kilometres (2.15 sq mi), 792 metres (2,598 ft) (Sakaki-ga-mine)
  • Iwo Jima (硫黄島, Iō-jima / Iō-tō, literally Isla nin Asupre), 20.60 square kilometres (7.95 sq mi), 166 metres (545 ft) (Suribachi-yama)
  • Minami Iwo Jima (南硫黄島, Minami-Iō-jima / Minami-Iō-tō, literally Habagatan na Isla nin Asupre) 3.54 square kilometres (1.37 sq mi), 916 metres (3,005 ft)

Sa urog na harayong amihanan alagad sa parehas na bulkan na arko iyo an:

  • Nishino-shima (西之島, literally Kasulnopan na Isla), 4.10 square kilometres (1.58 sq mi), 200 metres (660 ft)[1]

Igwang Japan Self-Defense Forces air base sa Iwo Jima na may tawuhan na 380. Mahihiling ini sa dolohan kan Minami. Suway digdi, mayong nag-iirok sa mga isla.

  • Fukutoku-Okanoba Sa pangkagabsan, an mga pagtuga kan bulkan na naglubog kun nugad, dinadara ini sa ibabaw.

An inot na naitalang nahiling kan mga Europeo iyo an kan Oktubre 1543 kan Kastilang nabigador na si Bernardo de la Torre lunad kan carrack na San Juan de Letrán kan binabalong magbalik poon sa Sarangani pasiring sa Bagong Espanya[4] Naitala an Iwo Jima na Sufre, an gurang na panaga kan Espanyol para sa Asupre.

Mayong nag-iirok sa mga isla kadtong 1889 kan inirukan an duwang amihanan na isla kan mga nangingirukan na Hapon gikan sa mga isla nin Izu. Pinagsaro sinda kan Hapon kadtong 1891.[1][2] Arog pa man kaoto, ipighayag kan ebidensiya nin arkeolohiko na an mga isla kan mas dakulang kapuruan nin Bonin, prehistorikal na iniirukan kan dai midbid na mga tawong Mikronesyanon.[5]

Haros nasa 1,100 an populasyon kadtong 1939, na ipigheras sa limang komunidad: Higashi, Minami, Nishi, Kita asin Motoyama (boot ipasabot na "Subangan", "Habagatan", "Sulnopan", "Amihanan" asin "Bukid kan pinaghalian", o katahawa na bukid) sa Iwo Jima; asin duwang iniirukan sa Kita Iwo Jima: Ishino-mura ("dolohan nin Ishino"; an Ishino, sarong apelyido) asim Nishi-mura ("Kasulnopan na dolohan"). Mahihiling opisina kan administrasyong munisipyo sa Higashi sagkod 1940 kan iniiba an banwaan sa pamamayo kan Ogasawara, Tokyo.

An Iwo Jima iyo an lugar kan Labanan sa Iwo Jima sa Ikaduwang Gerang Pankinaban, asin nasa irarom kan administrayon kan Estados Unidos an pugro kan isla. Ibinalik an mga Isla nin Bulkan sa pamamayo kan Hapon kadtong 1968.[1]

An mga isla nin Bulkan, igwang subtropikal na klima. An mga ini parte kan ekorehiyon na basang kadlagan nin subtropikal kan Ogasawara asin irukan kan natatangi asin magkakalain na mga tinanom asin hayop, kabali an kadakol na klase nin endemikong espesye. Minimidbid sinda na minabilog sa Important Bird Area (IBA) kan BirdLife International huli ta sinusuportaran ninda an mga populasyon kan mga red-tailed tropicbird, mga Japanese wood pigeon asin mga Matsudaira's storm petrel.[6]

Hilingon man

[baguhon | baguhon an source]

Mga toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "火山列島" [Volcano Islands]. Nihon Daihyakka Zensho (Nipponika) (in Japanese). Tokyo: Shogakukan. 2013. OCLC 153301537. Archived from the original on August 25, 2007. Retrieved 2013-10-09.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. 2.0 2.1 "火山列島" [Volcano Islands]. Nihon Rekishi Chimei Taikei (in Japanese). Tokyo: Shogakukan. 2013. OCLC 173191044. Archived from the original on August 25, 2007. Retrieved 2013-10-09.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  3. Plantilya:Cite map
  4. Brand, Donald D. The Pacific Basin: A History of its Geographical Explorations The American Geographical Society (New York, 1967) p.123.
  5. 小笠原・火山(硫黄)列島の歴史
  6. "Kazan-retto islands". BirdLife Data Zone. BirdLife International. 2021. Retrieved 28 January 2021. 

Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]