Gaan na inhoud

Y-chromosomale Adam

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Y-chromosomale Adam of Y-MRCA is in menslike genetika ’n hipotetiese naam wat gegee is aan die patrilineêre laaste gemeenskaplike voorsaat van wie alle moderne mense wat vandag leef, afstam deur die manlike linies in hul stamboom.

Y-chromosomale Adam is genoem na die Bybelse Adam, maar anders as laasgenoemde was hy nie die enigste man wat in sy tyd geleef het nie.[1] Sy manlike tydgenote kon ook afstammelinge gehad het wat vandag nog leef, maar nie alleenlik deur patrilineêre afstamming nie.

Die tyd waarin "Adam" geleef het, word geraam op enigiets van 142 000 jaar[2] tot 306 000 jaar gelede.[3] Volgens ’n verslag van 2013 kon hy selfs tot 338 000 jaar gelede geleef het.[4] In dieselfde jaar het twee ander verslae sy ouderdom op 180 000 tot 200 000 jaar[5] en op 120 000 tot 156 000 jaar geraam.[6]

Mitochondriale Eva

[wysig | wysig bron]

Die vroulike weergawe van Y-chromosomale Adam is Mitochondriale Eva, die vrou van wie alle mense vandag afstam deur hul moeder en dié se moeder ensovoorts. Sy het tussen sowat 140 000 en 200 000 jaar gelede in Afrika gewoon. Soos gesien kan word aan die ramings van hul ouderdomme was "Adam" en "Eva" nie noodwendig tydgenote nie,[7] hoewel sommige wetenskaplikes glo hulle was dalk.[8]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Takahata, N (Januarie 1993). "Allelic genealogy and human evolution". Mol. Biol. Evol. 10 (1): 2–22. PMID 8450756.
  2. Cruciani, Fulvio; Trombetta, Beniamino; Massaia, Andrea; Destro-Bisol, Giovanni; Sellitto, Daniele; Scozzari, Rosaria (2011). "A Revised Root for the Human Y Chromosomal Phylogenetic Tree: The Origin of Patrilineal Diversity in Africa". The American Journal of Human Genetics. 88 (6): 814–8. doi:10.1016/j.ajhg.2011.05.002. PMC 3113241. PMID 21601174.
  3. Huang W, Fu YX, Chang BH, Gu X, Jorde LB, Li WH (1998). "Sequence variation in ZFX introns in human populations". Mol Biol Evol. 15 (2): 138–142. PMID 9491612.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  4. Mendez, Fernando; Krahn, Thomas; Schrack, Bonnie; Krahn, Astrid-Maria; Veeramah, Krishna; Woerner, August; Fomine, Forka Leypey Mathew; Bradman, Neil; Thomas, Mark; Karafet, Tatiana M.; Hammer, Michael F. (7 Maart 2013). "An African American paternal lineage adds an extremely ancient root to the human Y chromosome phylogenetic tree" (PDF). American Journal of Human Genetics. 92 (3): 454. doi:10.1016/j.ajhg.2013.02.002. PMC 3591855. PMID 23453668. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 24 September 2019. Besoek op 15 Maart 2014.
  5. Francalacci P, Morelli L, Angius A, Berutti R, Reinier F, Atzeni R, Pilu R, Busonero F, Maschio A, Zara I, Sanna D, Useli A, Urru MF, Marcelli M, Cusano R, Oppo M, Zoledziewska M, Pitzalis M, Deidda F, Porcu E, Poddie F, Kang HM, Lyons R, Tarrier B, Gresham JB, Li B, Tofanelli S, Alonso S, Dei M, Lai S, Mulas A, Whalen MB, Uzzau S, Jones C, Schlessinger D, Abecasis GR, Sanna S, Sidore C, Cucca F (2013). "Low-pass DNA sequencing of 1200 Sardinians reconstructs European Y-chromosome phylogeny". Science. 341 (6145): 565–569. doi:10.1126/science.1237947. PMID 23908240.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  6. Poznik GD, Henn BM, Yee MC, Sliwerska E, Euskirchen GM, Lin AA, Snyder M, Quintana-Murci L, Kidd JM, Underhill PA, Bustamante CD (2013). "Sequencing Y chromosomes resolves discrepancy in time to common ancestor of males versus females". Science. 341 (6145): 562–565. doi:10.1126/science.1237619. PMID 23908239.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  7. Dawkins, Richard (2004), The ancestor's tale: a pilgrimage to the dawn of evolution, Boston: Houghton Mifflin, ISBN 0-618-00583-8 
  8. Cann RL (2013). "Genetics. Y weigh in again on modern humans". Science. 341 (6145): 465–467. doi:10.1126/science.1242899. PMID 23908212.