Gaan na inhoud

Sean Connery

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Sean Connery
'n Beeld van die betrokke persoonlikheid.
Sean Connery in 2008

Geboorte (1930-08-25)25 Augustus 1930
Edinburg, Skotland
Sterfte 31 Oktober 2020 (op 90)
Nassau, Bahamas
Nasionaliteit Skots
Beroep(e) Akteur
Internet-rolprentdatabasis-profiel

Sir Thomas Sean Connery (* 25 Augustus 1930 in Edinburg, SkotlandNassau, Bahamas, 31 Oktober 2020) was 'n Skotse akteur en vervaardiger.[1][2]

Connery is veral bekend vir sy vertolking van die geheime Britse agent James Bond; hy het die rol tussen 1962 en 1983 in altesaam sewe rolprente vertolk. Gedurende sy loopbaan het hy ook in 'n reeks ander suksesvolle rolprente soos Marnie, The League of Extraordinary Gentlemen, Indiana Jones and the Last Crusade, The Hunt for Red October, Highlander, Murder on the Orient Express, Dragonheart en The Rock verskyn.

Sy werk as akteur is met 'n aantal toekennings bekroon, waaronder 'n Oscar, twee Baftas en drie Golden Globes. In Julie 2000 is hy tot ridder geslaan. Connery het in 2005 aangekondig dat hy uit die rolprentbedryf tree.

Sean Connery was 'n sterk voorstander van 'n Skotse onafhanklikheid en het die Skotse Nasionale Party finansieel ondersteun. Hy het dit herhaaldelik duidelik gemaak dat hy eers na Skotland se onafhanklikheid van die Verenigde Koninkryk na Skotland sal terugkeer.[3][4]

Biografie

[wysig | wysig bron]
Sean Connery in 1964
Sean Connery in 1988

Sean Connery is op 25 Augustus 1930 in die Skotse hoofstad, Edinburg, gebore. Hy het gedurende die Groot Depressie grootgeword, en sy gesin het geldelik 'n opdraande stryd gevoer. Sy vader het as vragmotorbestuurder en sy moeder as huishoudster gewerk. Connery het die skool reeds in die ouderdom van vyftien verlaat om sy gesin finansieel te ondersteun. Op die leeftyd van sestien het hy by die Britse Vloot aangesluit.

Ná sy militêre loopbaan het hy aanvanklik geleentheidswerk verrig en in sy vrye tyd sport beoefen. Dit was juis sy fiksheid wat hom 'n ekstra inkomste as model by die Edinburgse Kunsskool besorg en uiteindelik 'n modelloopbaan laat begin het. In 1953 het hy op die Mnr. Heelal-wedstryd 'n derde plek in die kategorie vir mans met 'n lengte van meer as 1,8 meter behaal.

Van 1953 af het Connery ook sy akteursloopbaan met rolle in 'n aantal toneelstukke begin. Drie jaar later het hy sy eerste filmrol vertolk. Ondanks die feit dat hy nooit opleiding as akteur ontvang het nie, is Connery deur die rolprentvervaardigers Harry Saltzman en Albert R. Broccoli vir die rol van die geheime agent James Bond gekies. Met die Bond-riller Dr. No (1962), waarin Connery saam met Ursula Andress die hoofrol gespeel het, het sy internasionale deurbraak as akteur gekom. Reeds in die volgende jaar het hy in sy tweede Bond-riller, From Russia with Love, gespeel.

Uiteindelik sou Connery die rol van James Bond sewe keer vertolk. Een van sy suksesvolste rolprente in hierdie reeks was Goldfinger (1964) met die Duitse akteur Gert Fröbe in die titelrol. In 1962 het Connery met die Australiese aktrise Diane Cilento getrou. Die huwelik sou elf jaar duur; sy seun Jason Connery is in 1963 gebore.

Danksy die regisseur Alfred Hitchcock het Connery in 1964 met die rolprent Marnie die geleentheid gekry om sy talent as akteur ook buite die Bond-reeks te bewys. In 1975 het hy met sy tweede vrou, die skilderes Micheline Roquebrune, getrou. Hierdie huwelik sou kinderloos bly. In die volgende jare sou Connery 'n repertoire van suksesvolle karakterrolle opbou.

So het hy in 1977 'n rol in die oorlogsdrama A Bridge Too Far vertolk. In 1984 het hy in die nie-amptelike Bond-riller Never Say Never Again saam met Klaus Maria Brandauer en Kim Basinger nog eens as geheime agent 007 opgetree.

Dit was veral Connery se talent om in uiteenlopende rolle en genres uit te blink wat van hom 'n uiters gewilde akteur by rolprentvervaardigers gemaak het. So het hy in 1986 as die monnik Willem van Baskerville saam met Christian Slater in die historiese drama The Name of the Rose gespeel. Sy byspelerrol in The Untouchables (1987) is met twee toekennings, die Golden Globe en Oscar, bekroon.

Sy geboortestad, Edinburg, het hom in 1991 met vryheid tot die stad vereer. Ander toekennings sluit sy lidmaatskap in die Franse Légion d'Honneur (Erelegioen) en die Cecil B. DeMille-prys in. Die grootste waardering teenoor sy werk as akteur is egter deur koningin Elizabeth II betuig wat hom in 2000 tot ridder geslaan het.

Op politieke gebied het Connery hom vir die onafhanklikwording van Skotland beywer. Met sy stigting die Skotse Internasionale Opvoedingstrust bevorder Connery die loopbaan van jong talent.

Ná sy aftrede in 2005 is Connery met die Europese Rolprentprys (2005) en die AFI-lewenstoekenning bekroon.

Hy is die nag van 30 Oktober 2020 op 90-jarige leeftyd by sy woning in die Bahamas oorlede. [5][6][7]

Filmografie

[wysig | wysig bron]
  • Dr. No (1962)
  • From Russia with Love (1963)
  • Goldfinger (1964)
  • Thunderball (1965)
  • You Only Live Twice (1967)
  • Diamonds are forever (1971)
  • Murder on the Orient Express (1974)
  • Never Say Never Again (1983)
  • The Name of the Rose (1986)
  • Highlander (1986)
  • Indiana Jones and the Last Crusade (1989)
  • The Hunt For Red October (1990)
  • First Knight (1995)
  • Dragonheart (1996)
  • The League of Extraordinary Gentlemen (2003)

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  2. (en) "Sean Connery: James Bond actor dies aged 90". BBC. 31 Oktober 2020. Besoek op 31 Oktober 2020.
  3. (en) "Now former Bond star Connery urges Scots to break away from Britain in independence referendum". Mail Online. 2 Maart 2014. Besoek op 31 Oktober 2020.
  4. (en) "Scottish independence is "too good to miss" says actor Sean Connery". Reuters. 3 Maart 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 November 2020. Besoek op 31 Oktober 2020.
  5. (en) "Obituary: Sir Sean Connery". BBC News. 31 Oktober 2020.
  6. (en) "Obituary: Sir Sean Connery". The Sunday Times (VK). 31 Oktober 2020.
  7. (en) Natale, Richard; Ravindran, Manori (31 Oktober 2020). "Sean Connery, Oscar Winner and James Bond Star, Dies at 90". Variety. Besoek op 31 Oktober 2020.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]