Gaan na inhoud

Ontwikkelende land

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Lande volgens ekonomiese ontwikkeling in 2008:

   Ontwikkelde lande

   Ontwikkelende lande

   Mins ontwikkelde lande

   Data onbeskikbaar

Klassifikasie volgens die IMF en die VN
’n Wêreldkaart wat die kategorieë van die Menslike-ontwikkelingsindeks volgens lande aandui (geskoei op data uit 2018 wat in 2017 gepubliseer is).[1]

   0,800–1,000 (Baie hoog)

   0,700–0,799 (Hoog)

   0,555–0,699 (Gemiddeld)

   0,350–0,554 (Laag)

   Data onbeskikbaar

’n Ontwikkelende land, voorheen ook genoem onderontwikkelde land of Derdewêreldland, is ’n land met ’n minder ontwikkelde nywerheidsbasis en ’n lae menslike ontwikkelingsindeks (MOI) met betrekking tot ander lande.[2] Daar is geen algemeende aanvaarde kriterium vir wat ’n ontwikkelende land is in vergelyking met ’n ontwikkelde land nie,[3] hoewel daar algemene verwysingspunte is soos ’n land se koopkragpariteit in vergelyking met ander lande.

Daar is kritiek teen die gebruik van die term, omdat dit minderwaardigheid impliseer, en baie lande hou nie daarvan nie. Die term gaan uit van die veronderstelling dat alle lande die Westerse model van ekonomiese ontwikkeling moet volg, terwyl ’n paar lande soos Kuba en Bhoetan verkies om dit nie te doen nie.[4] Lande op die grens tussen ontwikkelde en ontwikkelende lande word dikwels verenig onder die term "nuut geïndustrialiseerde lande".[5][6][7][8] ’n Alternatiewe term is "lae- en middelinkomsteland".

Volgens skrywers soos Walt Whitman Rostow is ontwikkelende lande in ’n oorgangstadium van ’n tradisionele lewenstyl na die moderne lewenstyl wat in die 18de en 19de eeu met die Nywerheidsrevolusie begin het.

In die uitgawe van 2016 van die Wêreldbank se aanduidings van wêreldontwikkeling is besluit om nie meer tussen "ontwikkelde" en "ontwikkelende" lande te onderskei nie.[9]

Definisie

[wysig | wysig bron]

   Ontwikkelende ekonomieë volgens die Menslike ontwikkelingsindeks (MOI)

   Ontwikkelende ekonomieë buite die bestek van die MOI

   Gevorder tot ontwikkelde ekonomie

   Nuut geïndustrialiseerde lande
(soos in 2014)

Lande volgens BBP (nominaal) per capita in 2019

Verskeie terme word gebruik vir wat nie ’n ontwikkelde land is nie. Dit sluit in "minder ontwikkelde" of "minder ekonomies ontwikkelde" land. Die uiterste is "mins ontwikkelde" of "mins ekonomies ontwikkelde" land.

Kriteria vir wat nie ’n ontwikkelde land is nie, kan verkry word deur die faktore wat ’n ontwikkelde land definieer, om te keer:

  • Mense het ’n laer lewensverwagting.
  • Mense het ’n laer vlak van opvoeding en geletterdheid.
  • Mense het minder geld (’n kleiner inkomste).
  • Die voorkoms van vrugbaarheid en swangerskap is hoër onder vroue.

Kofi Annan, die voormalige sekretaris-generaal van die Verenigde Nasies, het ’n ontwikkelde land gedefinieer as "een wat sy burgers toelaat om ’n vry en gesonde lewe in ’n veilige omgewing te lei"."[10] Maar volgens die Verenigde Nasies se statistieke-afdeling is daar "geen vasgestelde konvensie vir die aanduiding van "ontwikkelde" en "ontwikkelende" lande of gebiede in die Verenigde Nasies-stelsel nie".[3]

Aan die ander kant het die Internasionale Monetêre Fonds voor April 2004 bepaal dat alle lande van Sentraal- en Oos-Europa (insluitende Sentraal-Europese lande wat steeds tot die "Oos-Europese Groep" in die VN-instellings behoort) sowel as voormalige Sowjetlande in Sentraal-Asië (Kasakstan, Oesbekistan, Kirgisië, Tadjikistan en Turkmenistan) en Mongolië nie ingesluit is onder óf ontwikkelde óf ontwikkelende streke nie, maar daar is eerder na hulle verwys as "lande in oorgang". Hulle is egter algemeen in internasionale verslae ontwikkelende lande genoem.

Die IMF gebruik nou ’n buigsame klassifikasiestelsel wat die volgende in ag neem: "(1) die vlak van inkomste per capita, (2) uitvoerverskeidenheid (dus byvoorbeeld nie ryk lande wat net olie uitvoer nie), en (3) die graad van integrasie in die globale finansiële stelsel".[11]

Die Wêreldbank klassifiseer lande in vier inkomstegroepe. Dit word elke jaar op 1 Julie bepaal. Ekonomieë is in 2016 in die volgende groepe ingedeel:[12]

  • Lae-inkomstelande het ’n bruto nasionale inkomste per capita van $1 025 of minder gehad.
  • Laer-middelinkomstelande het ’n bruto nasionale inkomste per capita van tussen $1 026 en $4 035 gehad.
  • Hoër-middelinkomstelande het ’n bruto nasionale inkomste per capita van tussen $4 036 en $12 236 gehad.
  • Hoë-inkomstelande het ’n bruto nasionale inkomste per capita van bo $12 237 gehad.

Sedert 2016 verdeel die Wêreldbank nie meer lande in "ontwikkelde" en "ontwikkelende" lande nie.[12]

Ontwikkelende lande volgens die IMF

[wysig | wysig bron]

Die volgende lande word as ontwikkelende lande beskou volgens die IMF se ekonomiese-uitsigverslag van April 2015:[13][14]


Lande wat ontwikkelde ekonomieë gekry het volgens die IMF

[wysig | wysig bron]

Die volgende lande is tot die 1990's as ontwikkelende lande beskou, maar het intussen ontwikkelde ekonomieë gekry. Die datums waarop hulle as ontwikkelde lande begin beskou is, word tussen hakies aangedui:

Drie ekonomieë het geen status gehad nie totdat hulle as ontwikkelde lande gelys is. Weens ’n gebrek aan data is dit moeilik om te bepaal of hulle voor die tyd ontwikkelde of ontwikkelende lande was:

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "2018 Human Development Report" (PDF) (in Engels). United Nations Development Programme. 2018. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 15 Mei 2020. Besoek op 22 Desember 2019.
  2. O'Sullivan, Arthur; Sheffrin, Steven M. (2003). Economics: Principles in Action. Upper Saddle River, New Jersey 07458: Pearson Prentice Hall. p. 471. ISBN 0-13-063085-3.{{cite book}}: AS1-onderhoud: plek (link)
  3. 3,0 3,1 "Composition of macro geographical (continental) region". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Mei 2020.
  4. Karma Ura. "The Bhutanese development story" (PDF) (in Engels). Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 3 Februarie 2013. Besoek op 17 September 2012.
  5. Paweł Bożyk (2006). "Newly Industrialized Countries". Globalization and the Transformation of Foreign Economic Policy. Ashgate Publishing, Ltd. ISBN 0-7546-4638-6.
  6. Mauro F. Guillén (2003). "Multinationals, Ideology, and Organized Labor". The Limits of Convergence. Princeton University Press. ISBN 0-691-11633-4.
  7. Waugh, David (2000). "Manufacturing industries (chapter 19), World development (chapter 22)". Geography, An Integrated Approach (3de uitg.). Nelson Thornes Ltd. pp. 563, 576–579, 633, and 640. ISBN 0-17-444706-X.
  8. Mankiw, N. Gregory (2007). Principles of Economics (4de uitg.). ISBN 0-324-22472-9.
  9. Fernholz, Tim. "The World Bank is eliminating the term "developing country" from its data vocabulary" (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 April 2020. Besoek op 6 September 2016.
  10. G_05_00 Geargiveer 8 Augustus 2009 op Wayback Machine
  11. "Q. How does the WEO categorize advanced versus emerging and developing economies?". Internasionale Monetêre Fonds (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2020. Besoek op 20 Julie 2009.
  12. 12,0 12,1 "World Development Indicators" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Oktober 2019. Besoek op 22 Oktober 2016.
  13. "World Economic Outlook, April 2015, pp.150-153" (PDF). Besoek op 26 Junie 2015.
  14. "World Economic Outlook, Database—WEO Groups and Aggregates Information, April 2015" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Oktober 2019. Besoek op 26 Junie 2015.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 "IMF Advanced Economies List. World Economic Outlook, Mei 1998, p. 134" (PDF). Besoek op 15 Januarie 2014.
  16. "World Economic Outlook, April 2001, p.157" (PDF). Besoek op 15 Januarie 2014.
  17. "World Economic Outlook, April 2007, p.204" (PDF). Besoek op 15 Januarie 2014.
  18. "World Economic Outlook, April 2008, p.236" (PDF). Besoek op 15 Januarie 2014.
  19. 19,0 19,1 "World Economic Outlook, April 2009, p.184" (PDF). Besoek op 15 Januarie 2014.
  20. Velinger, Jan (28 Februarie 2006). "World Bank Marks Czech Republic's Graduation to 'Developed' Status" (in Engels). Radio Prague. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 September 2009. Besoek op 22 Januarie 2007.
  21. "World Economic Outlook, April 2011, p.172" (PDF). Besoek op 15 Januarie 2014.
  22. "World Economic Outlook, April 2014, p.160" (PDF). Besoek op 21 Mei 2014.
  23. "World Economic Outlook, April 2015, p.48" (PDF). Besoek op 11 April 2015.
  24. "World Economic Outlook, Oktober 2012, p.180" (PDF). Besoek op 4 Augustus 2016.
  25. 25,0 25,1 "World Economic Outlook, April 2016, p.148" (PDF). Besoek op 25 Junie 2016.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]