Gaan na inhoud

Nahuatl

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hierdie artikel handel oor die taal in Meso-Amerika. Vir die etniese groep, sien Nahua.
Nahuatl
Nawatlahtolli, mexikatlahtolli, mexkatl, mexikanoh, mehkanohtlahtol, masewaltlahtol 
Uitspraak: [ˈnaːwatɬ]
Gepraat in: Vlag van Meksiko Meksiko
Vlag van El Salvador El Salvador
Vlag van Guatemala Guatemala
Vlag van Nicaragua Nicaragua
Vlag van Kanada Kanada
Vlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State
Totale sprekers: Vlag van Meksiko 1 730 000[1]
Vlag van Verenigde State van Amerika 140 800
Vlag van El Salvador 500–1300
Taalfamilie: Uto-Asteeks
 Nahuan
  Asteeks
   Nahuatl 
Skrifstelsel: Latynse alfabet 
Amptelike status
Amptelike taal in: Vlag van Meksiko Meksiko[3]
Gereguleer deur: INALI[2]
Taalkodes
ISO 639-1: geen
ISO 639-2: nah
ISO 639-3: nhe 
Verspreiding van Nahuatl in Meksiko

Nahuatl (nawa-tl, [ˈnaːwatɬ], , letterlik: "mooi of helder klank" en tlahtol-li "taal" of "tale") of Asteeks ([asˈteːkah]), voorheen Meksikaans (mexihkacopa, [meːʃiʔkaˈkopa], letterlik: "in die wyse van Meksika" of mexikatlahtolli, letterlik: "Mexika-taal"), is die belangrikste inheemse taal van Noord-Amerika met sowat 1,7 miljoen sprekers in die Meksikaanse deelstate Estado de México, Puebla, Guerrero, Hidalgo, Veracruz, Oaxaca, Durango, Morelos, Meksikostad, Tlaxcala, San Luis Potosí, Michoacán, Jalisco en Nayarit. Nahuatl word deur die Nahuas, voorheen een van die Meso-Amerikaanse beskawings, gepraat en is sedert 2003 'n amptelike taal van Meksiko. Die taal is tot die Spaanse verowering van Meksiko in 'n eie alfabet geskryf en sedertdien word die Latynse alfabet gebruik.

Hedendaagse verspreiding van Nahuatl in Meksiko
Hedendaagse verspreiding van Nahuatl in Noord-Amerika
Dialekte van Nahuatl in hedendaagse gebiede van Meso-Amerika (wit) en die historiese verspreiding van Nahuatl (grys)

Nahuatl is veral bekend as taal van die Asteke, Tlaxcalteke en Tolteke in die huidige Meksiko, almal Nahua-volke. Tydens die Asteekse tydperk het Nahuatl as lingua franca in Sentraal-Amerika gedien. In die moderne tydperk is Nahuatl 'n natuurlike taal in El Salvador en Meksiko en word deur immigrante in Guatemala, Nicaragua, Kanada en die Verenigde State van Amerika gepraat. Hedendaags is die meeste Nahuas tweetalig met Spaans as tweede taal. Bekende Afrikaanse leenwoorde uit Nahuatl sluit avokado, chayote, sjokolade, kojote, peyote, axoloti en tamatie in.

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. (es) "Lenguas indígenas y hablantes de 3 años y más, 2020". INEGI. 2020. Besoek op 8 Desember 2021.
  2. (es) "Instituto Nacional de Lenguas Indígenas".
  3. (es) "Ley General de Derechos Lingüísticos de los Pueblos Indígenas" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 11 Junie 2008.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Wikipedia
Wikipedia
Sien gerus Wikipedia se uitgawe in Nahuatl