Gaan na inhoud

Konstantyn VIII van Bisantium

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Konstantyn VIII
Keiser van die Bisantynse Ryk
Konstantyn VIII se afbeelding op ’n muntstuk.
Konstantyn VIII se afbeelding op ’n muntstuk.
Bewind 962-1025 (medekeiser)[1]
15 Desember 1025 – 11 November 1028
Dinastie Masedoniese
Gebore 960
Oorlede 11 November 1028
Voorganger Basilius II
Opvolger Romanos III Argyros
Vader Romanos II
Moeder Theophano

Konstantyn VIII (Grieks: Κωνσταντῖνος Η΄, Konstantinos VIII; 960 – 11 November 1028) was van 15 Desember 1025 tot met sy dood in 1028 keiser van die Bisantynse Ryk. Hy was die seun van Romanos II en Theophano, en die jonger broer van die beroemde Basilius II, wat sonder kinders dood is en die bewind in sy hande gelaat het. Hy was die vorige 63 jaar in naam medekeiser. Hy het glad nie in die politiek, staat of weermag belanggestel nie. Sy kort bewind word beskou as ’n "ramp" wat gelei het tot die "verval van die ryk se militêre mag".

Familie

[wysig | wysig bron]

Konstantyn se pa, Romanos II, was die sesde keiser van die Masedoniese dinastie. Ná die dood van sy eerste vrou, Eudocia, het hy met ’n herbergier se dogter, Theophano, getrou. Sy is beskou as die mooiste vrou in die Christendom, asook ambisieus, slinks en amoreel. Sy het vier kinders by Romanos gehad, insluitende Konstantyn, wat in 960 gebore is, en sy ouer broer, Basilius, wat in 958 gebore is.[2] Hul suster Anna is beskou as so ’n groot prys dat Wladimir I van Kiëf hom tot die Christendom bekeer het om met haar te kon trou.[3] Op agtjarige ouderdom was Konstantyn verloof aan ’n dogter van keiser Boris II van Bulgarye, maar op die ou end het hy getrou met ’n Bisantynse aristokraat, Helena. By haar het hy drie dogters gehad: Ewdokia, wat ’n non geword het; Zoë, wat 22 jaar lank keiserin was; en Theodora, wat 18 maande lank regeer het en die laaste van die Masedoniese lyn was.[4]

Vroeë lewe

[wysig | wysig bron]

Romanos is in 963 dood te midde van gerugte dat Theophano hom vergiftig het; Konstantyn was drie jaar oud. Hy en sy broer is in Maart 962 deur hul pa as medekeisers gekroon. Die weduwee Theophano het haarself se regent vir haar seuns aangestel en dadelik haar eie manne in die regering versamel. Sy het ’n verbondskap met Nikephoros II Phokas aangegaan. Nikephoros, ’n askeet wat twee keer so oud soos sy was, was die grootste militêre held van die ryk. In ruil vir haar hand het die kinderlose Nikephoros haar belowe om haar kinders en hul belange te beskerm. Hy is as keiser gekroon in die teenwoordigheid van sy medeheersers in naam, Konstantyn en Basilius. ’n Maand later is hy met hul ma getroud.[5]

Ses jaar later is Nikephoros op Theophano se aansporing vermoor en haar minnaar Johannes I Tzimiskes is as keiser gekroon. Hy het belowe om met Theophano te trou, maar sy was toe die onderwerp van gissings en ’n geskinder. Die patriarg van Konstantinopel het geweier om Tzimiskes te kroon tensy hy met die keiserin wegdoen.[6][7] Theophano is verban en Tzimises is gekroon, weer met Konstantyn en Basilius as medekeisers.[6][7] Tzimises is toe getroud met Theodora, Konstantyn se tante.[8]

Volwasse lewe

[wysig | wysig bron]

Ná die sluipmoord op Tzimiskes in Januarie 976 het Konstantyn en Basilius die mag oorgeneem. Hoewel die 16-jarige Konstantyn in naam medekeiser was, was Basilius duidelik die senior keiser as Basilius II.[9] Konstantyn was as ’n jong man lank en grasieus, en hy was ’n uiters goeie ruiter. Hy het aan atletiek- en stoeikompetisies deelgeneem wat hy weer mode laat word het. Hy het ’n uitstekende stem en begrip van retoriek gehad. Hy was ’n fynproewer en ’n smulpaap.[10] Hy het glad nie in politiek, die staat of die weermag belanggestel nie.[11]

Keiser

[wysig | wysig bron]

Basilius II het ’n luisterryke loopbaan gehad en die bynaam "die Bulgare-uitwisser" gekry. Hy is op 15 Desember 1025 sonder kinders dood en Konstantyn, ’n wewenaar van 65, het as Konstantyn VIII die alleenheerser geword. Hy was teen dié tyd 63 jaar lank ’n medeheerser, maar was tevrede met die genot wat sy keiserlike status gebring het. Hy het perdgery en gejag en was konstant op soek na plesier en vermaak.[12] As keiser het hy dié lewe voortgesit en die staatslewe sover moontlik vermy.[12]

Teen die tyd dat hy keiser geword het, het hy chroniese jig gehad en kon hy skaars loop. Hy was uiters wreed; hy het die adel laat vervolg en ’n orgie van marteling gelas. Verblinding was ’n gewilde straf vir werklike en verbeelde misdade. Binne maande is Basilius se landswette onder druk van die Anatoliese aristokrasie laat vaar. Die begin van die Bisantynse Ryk se verval word verbind met Konstantyn se bestyging van die troon.[13] Sy bewind is beskryf as ’n "algehele ramp" en die oorsaak van ’n "ineenstorting van die ryk se militêre mag".[14][9]

Hy het vir korter as drie jaar regeer tot met sy dood op 11 November 1028.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Medekeiser saam met Romanos II (962-963), Nikephoros II Phokas (963-969), Johannes I Tzimiskes (969-976) en Basilius II (962-1025)
  2. Norwich 1991, p. 174.
  3. SkylitzesWortley 2010, p. 319.
  4. Garland 1999, pp. 165–66.
  5. Norwich 1991, pp. 174–75, 183–190.
  6. 6,0 6,1 Ash 1995, p. 248.
  7. 7,0 7,1 Norwich 1991, p. 240.
  8. Ostrogorsky 1957, p. 261.
  9. 9,0 9,1 Ostrogorsky 1957, p. 264.
  10. Norwich 1991, pp. 267, 269.
  11. Norwich 1991, p. 231.
  12. 12,0 12,1 Ostrogorsky 1957, p. 265.
  13. Ostrogorsky 1957, p. 283.
  14. Norwich 1991, pp. 283, 268.

Bibliografie

[wysig | wysig bron]

Primêre bronne

[wysig | wysig bron]
  • Psellus, Michael (1979). Chronographia [Chronicle]. Penguin classics (Fourteen Byzantine Rulers: The Chronographia of Michael Psellus uitg.). London: Penguin. ISBN 978-0-14-044169-7.
  • Thurn, Hans, red. (1973). Ioannis Scylitzae Synopsis historiarum [John Scylitzes: A Synopsis of Histories]. Berlin-New York: De Gruyter. ISBN 978-3-11-002285-8.

Sekondêre bronne

[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]