Almaški kraj,
najstariji sačuvani deo Novog Sada,
proglašen je na sednici Vlade Republike Srbije, održanoj 27. juna 2019. godine prostorno kulturno-istoriijskom celinom. Odluka je doneta na osnovu člana 47. stava 1 Zakona o kulturnim dobrima i člana 43. stav 1 Zakona o vladi. Predlog odluke o utvrđivanju Almaškog kraja za prostorno kulturno-istorijsku celinu uradio je Zavod za zaštitu spomenika kulture Grada Novog Sada.
Prostor između današnje Almaške i Saborne crkve su u periodu 1716-1718. godine, zbog sukoba sa komorskim i županijskim službenicima, naselili stanovnici sela Almaš, koje se pružalo između Novog Sada, Temerina, Siriga i Sentomaša. Glavni potezi Almaškog kraja mogu se videti na planu Petrovaradinskog šanca iz 1745. godine.
Specifičnost ovog dela grada su krivudave, nepravilne ulice koje odudaraju od sistema ulica u Novom Sadu. Stanovnici Almaškog kraja su gradili svoje kuće i ulice po principu suve grede, krive i uske ulice su bile prilagođene prirodnim uslovima i sačuvale su se do danas.
Da bi zaštitilo autentični ambijent ovog dela grada, Udruženje građana za zaštitu kulturnog nasleđa "Almašani" je u borbi protiv "urbicida" svojim akcijama od 2005. godine privuklo pažnju javnosti, Grada Novog Sada, institucija koje se bave čuvanjem i zaštitom pokretnih i nepokretnih kuturnih dobara.
Mnoge priče, do sada neispričane, mnoge sudbine, do sada nepoznate, mnoštvo značajnih i autentičnih građevina, načetih zubom vremena, doživele su svoje novo "rođenje" i izašle na pozornicu istorije i konačno prepoznate kao kulturno dobro.
Godine 2017. obeležena je 300. godišnjica Almaškog kraja izložbom u Istorijskom arhivu Grada Novog Sada.
Ova topoteka je naš doprinos očuvanju Almaškog kraja od zaborava.
